Wysokość alimentów na dziecko wzbudza nierzadko duże emocje wśród rodziców. Wynika to z faktu, iż często kwestionują oni daną sumę, uznając, że jest ona nieodpowiednia. Od czego zatem zależy wysokość świadczenia alimentacyjnego? Jakie czynniki bierze pod uwagę sąd, który rozpoznaje daną sprawę? Odpowiem na te pytania poniżej.
Alimenty – kwestie podstawowe
O alimentach pisałem już na moim blogu. Możesz tutaj zapoznać się z ogólnymi informacjami na temat tego świadczenia, a także przeczytać o alimentach na byłego małżonka i alimentach od dziadków. Dowiesz się także, czym różni się tytuł wykonawczy od tytułu egzekucyjnego. Kwestia ta jest niezwykle istotna w przypadku świadczeń alimentacyjnych.
Jak obliczyć wysokość alimentów?
Na wstępie należy zaznaczyć, że w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w żaden sposób nie określono sposobu obliczania wysokości świadczeń alimentacyjnych. Oznacza to, że osoby uprawnione muszą samodzielnie wskazać kwotę oraz wykazać, że jest ona zasadna.
Ustalając wysokość alimentów, należy wziąć pod uwagę następujące czynniki – koszty utrzymania dziecka, jego usprawiedliwione potrzeby oraz możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Omówię je pokrótce poniżej.
Pierwszą rzeczą, która ma wpływ na wysokość utrzymania dziecka, są koszty jego utrzymania. Nikt przecież nie kwestionuje, że dziecko ma swoje podstawowe potrzeby, takie jak np. zakup żywności, odzieży, czy też przyborów szkolnych. Ważne jest jednak, aby były usprawiedliwione potrzeby małoletniego.
W kontekście powyższego warto zwrócić uwagę na następującą rzecz. Mianowicie każde dziecko jest inne i należy podchodzić do jego potrzeb w sposób indywidualnie. Jeżeli cierpi ono na przewlekłą chorobę, może wymagać stałej opieki lekarskiej, stosowania odpowiedniej diety bądź zakupu sprzętu medycznego lub rehabilitacyjnego. Są to jak najbardziej usprawiedliwione potrzeby. Podobnie wygląda kwestia związana z zainteresowaniami i pasjami dziecka. Przykładowo, jeśli uczy się ono gry na fortepianie i przejawia w tym zakresie zdolności, rozwijanie tej umiejętności również stanowi usprawiedliwioną potrzebę. Trzeba również pamiętać, że dziecko na różnym etapie życia ma różne potrzeby. Czego innego potrzebuje bowiem niemowlę, czego innego uczeń szkoły podstawowej, a jeszcze czego innego nastolatek czy student.
Innym, równie istotnym elementem, są dochody osiągane przez uprawnionego oraz jego możliwości zarobkowe i majątkowe. Otóż wymówki typu zarabiam za mało są tutaj zazwyczaj nie na miejscu. Sąd, który dokonuje oceny możliwości zarobkowych i majątkowych danej osoby, bierze pod uwagę przede wszystkim dochód, jaki mogłaby ona uzyskać, gdyby wykorzystała w pełni swoje możliwości związane z wykształceniem, doświadczeniem zawodowym, stanem zdrowia, wiekiem, a także innymi umiejętnościami.
Podobnie wygląda rzecz z możliwościami majątkowymi. Zdarzają się bowiem sytuacje, w których zobowiązany może np. sprzedać działkę bądź wynająć drugie mieszkanie i uzyskać w ten sposób dodatkowe środki.
Podwyższenie i obniżenie alimentów
Jak już wcześniej wspomniałem, potrzeby dziecka zmieniają się na różnych etapach jego życia. Podobnie wygląda kwestia możliwości zarobkowych i majątkowych uprawnionego do płacenia alimentów. Co ważne, okoliczności te mogą stanowić podstawę do podwyższenia lub obniżenia alimentów.
Jeżeli zatem zamierzasz domagać się podwyższenia lub obniżenia świadczenia alimentacyjnego, musisz przygotować pozew w tym przedmiocie. Powinien on spełniać wszystkie wymogi przewidziane dla pierwszego pisma w sprawie, jakie przewidziano w Kodeksie postępowania cywilnego.
W pozwie powinieneś przedstawić kwotę, jakiej się domagasz (po podwyższeniu lub obniżeniu alimentów), a także wskazać okoliczności, które zaszły od momentu ustalenia wysokości świadczenia i uzasadniają jej zmianę.
Szczególną wagę powinieneś przyłożyć do uzasadnienia. Przedstaw w nim argumenty, dlaczego zmiany, jakie zaszły od ustalenia wysokości alimentów uzasadniają ich podwyższenie lub obniżenie. Może to być np. pogorszenie Twojego stanu zdrowia, rozpoczęcie nauki w szkole średniej przez Twoje dziecko, czy też zmiana pracy. Oczywiście wszystko to powinieneś udowodnić przed sądem.
Jeśli już mowa o sądzie, pojawia się pytanie, do którego sądu złożyć pozew. Otóż pozew o podwyższenie świadczenia alimentacyjnego względem dziecka należy złożyć do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów lub osoby pozwanej. Natomiast pozew o obniżenie alimentów wyłącznie do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego.
Alimenty są świadczeniem, które jest przeznaczone na zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej do ich pobierania. Zdarza się jednak, że ich wysokość staje się nieodpowiednia wskutek zmian, jakie zachodzą w życiu zarówno uprawnionego, jak i zobowiązanego. W takim przypadku warto rozważyć podwyższenie albo obniżenie alimentów.