Nazwisko dziecka bywa niekiedy problematyczną kwestią, szczególnie gdy rodzice nie są w stanie dojść do porozumienia co do tego, jak ma ono wyglądać. W moim kolejnym artykule przyjrzymy się przepisom Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRiO), w których uregulowano ten problem. Zapraszam do lektury.
Nazwisko dziecka – informacje podstawowe
Nazwisko dziecka pełni niezwykle istotną funkcję. Mianowicie określa ono jego przynależność do danej rodziny.
Zgodnie z prawem dziecko nosi nazwisko rodziców. Sprawa jest więc prosta, gdy rodzice mają to samo nazwisko. Co jednak, jeśli tak nie jest? Otóż w takim przypadku rodzice muszą złożyć zgodne oświadczenie w tym przedmiocie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.
Warto wskazać, że rodzice mają trzy możliwości. Mianowicie mogą oni:
- wskazać nazwisko matki dziecka;
- wskazać nazwisko ojca dziecka;
- utworzyć nazwisko dwuczłonowe składające się z nazwisk matki i ojca.
W tym ostatnim przypadku nie ma określonej prawem kolejności nazwisk. Oznacza to, że rodzice mogą swobodnie zdecydować w tej kwestii.
Co, gdy rodzice nie złożą zgodnych oświadczeń?
Jeżeli rodzice nie złożą zgodnych oświadczeń dotyczących nazwiska dziecka, wówczas zastosowanie znajduje art. 88 § 2 KRiO. Otóż w myśl tego przepisu, jeżeli małżonkowie nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca.
W kontekście powyższego warto zwrócić uwagę na jedną rzecz. Mianowicie w przepisach przewidziano równouprawnienie dzieci małżonków, co oznacza, że nie można złożyć oświadczenia dotyczącego nazwiska tylko jednego dziecka. Treść tego oświadczenia dotyczy bowiem wszystkich dzieci zrodzonych w danym związku.
Złożenie oświadczenia a zawarcie małżeństwa
Narzeczeni składają oświadczenie dotyczące nazwiska dziecka przed zawarciem związku małżeńskiego. Można więc tutaj wyróżnić dwie sytuacje:
- małżeństwo cywilne;
- małżeństwo konkordatowe (wyznaniowe ze skutkami cywilnymi).
W pierwszym z powyższych przypadków oświadczenia dotyczące nazwiska dziecka zostają złożone w momencie zawarcia związku. Natomiast jeśli chodzi o małżeństwo konkordatowe, nupturienci składają oświadczenia przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Ma to miejsce jeszcze przed zawarciem związku.
Sądowe ustalenie ojcostwa
Jeżeli ojcostwo jest ustalane na drodze sądowej, wówczas to sąd nadaje dziecku nazwisko. W sytuacji, gdy rodzice nie złożyli oświadczeń, nazwisko dziecka zostaje utworzone poprzez dodanie do nazwiska matki nazwiska ojca.
W tym miejscu warto podkreślić następującą rzecz. Otóż po ukończeniu przez dziecko 13. roku życia do zmiany nazwiska niezbędna jest jego zgoda.
Natomiast jeżeli ojcostwo nie zostało ustalone, w takim przypadku dziecko nosi nazwisko matki.
Istnieje również możliwość, że rodzice dziecka są nieznani. Wówczas nazwisko nadaje dziecku sąd opiekuńczy.
Kwestia nazwiska dziecka może wydawać się prosta, jednakże w rzeczywistości nie zawsze tak jest. Istnieją bowiem przypadki, gdy o nazwisku dziecka decyduje sąd opiekuńczy. Najczęściej jednak to rodzice podejmują decyzję w tym przedmiocie.